In gesprek met Arendo Joustra

Over persvrijheid, internationale politiek en de Nederlandse samenleving

Dhr. Arendo Joustra, hoofdredacteur van het opinieblad Elsevier, was op 6 februari te gast bij de plaatselijke afdeling van de SGP-j/SGS Staphorst. De avond stond voor de verandering eens niet in het teken van een lezing, maar had de opzet van een vraaggesprek. Het bestuur had haar best gedaan de SJOS zo optimaal mogelijk in te richten, compleet met een professionele geluidsinstallatie ter voorbereiding op dit gesprek. Het resultaat van deze avond mocht er zeker zijn. Het publiek was heel gevarieerd en nadrukkelijk betrokken bij de discussies die ontstonden.

Al om 19.30 uur arriveerde Joustra bij de SJOS-locatie waar hij direct een geanimeerd gesprek begon met de SGS-bestuursleden. Belangstellend vroeg hij naar de Staphorster economie, waar hij in de loop van de avond nog op terug kwam: “Hier wordt het geld verdiend, in Amsterdam maken we het op”. Hij zag uit naar een mooie avond, waarin hij hoopte te leren van de gesprekken die gevoerd zouden gaan worden. De vraaggesprekken geven Joustra een indicatie van wat er leeft en waarover Elsevier schrijven moet.

Persvrijheid

In drie sessies van 15 tot 20 minuten werd Joustra naar zijn mening gevraagd. Deze sessies bestonden achtereenvolgens uit de onderwerpen: Persvrijheid, de Nederlandse samenleving en Internationale Politiek. In de eerste sessie werd Joustra’s mening gevraagd over het onderwerp persvrijheid. Feilloos wist hij te noemen hoe dit begrip omschreven staat in artikel 7 van de Grondwet, waarin staat dat de overheid de persvrijheid niet mag beperken. En ja, hij bemerkte wel een zekere verandering in de mate van persvrijheid en het gedogen hiervan door bepaalde groepen.

Uiteraard kwam daarna de aanslag in Parijs op Charlie Hebdo aan bod. Ja, er waren journalisten binnen de muren van Elsevier die even bang werden. Uiteraard was ook Joustra van mening dat deze aanslag te ver gaat. Als je je met een ander geloof dan het oorspronkelijke westerse geloof in het westen wilt settelen, moet je er tegen kunnen dat je er op aangevallen wordt, zo verwoordde Joustra het. Doordat hij als jongen naar een christelijke school in Middelburg is geweest, is hij zich bewust van het feit dat je met je mening gelovigen veel pijn kunt doen. Hij waakt voor smadelijke meningen die er voor kunnen zorgen dat gelovigen zich gekwetst voelen.

Charlie Hebdo gaat te ver door met haar cartoons gelovigen te kwetsen, maar in een samenleving waar vrijheid van meningsuiting en geloofsvrijheid belangrijke peilers zijn, moet je er tegen kunnen dat je geloof wordt aangevallen. En ja, of Elsevier of hijzelf wel eens bedreigd was? Ja, wel bedreigd, maar geen serieuze bedreigingen aan het adres van Elsevier.

De Nederlandse samenleving

Hierna kwam het onderwerp De Nederlandse samenleving aan de orde. Direct werd Joustra in een lastige situatie gebracht door zijn mening te moeten geven over een stelling waarvan hij zich kort daarvoor van stemming had onthouden. De zaal kleurde rood toen de stelling ‘Geloof is iets voor achter de voordeur’ op het scherm verscheen. Ook Joustra was het met deze stelling oneens. Je mag je geloof uitdragen, maar het niet aan anderen opdringen.

Verder is Joustra van mening dat een moslimpartij mogelijk goed zal zijn voor de integratie van moslims in de Nederlandse cultuur. Zo voelen moslims zich vertegenwoordigd in Nederland en dit voorkomt een soort gettovorming waarin moslims niet deelnemen aan de maatschappij en daarom kunnen radicaliseren. Aan de andere kant moeten we onze democratie beschermen, zo betoogde hij, en moeten we organisaties en partijen die de sharia promoten, weren uit de politiek. Als de sharia eenmaal is ingevoerd, zal de democratie nooit meer terugkomen. Gezien de huidige ontwikkelingen met radicale organisaties als IS en Boko Haram vindt Joustra het moeilijk te ontkennen dat Islam en geweld niet bij elkaar horen.

Wanneer we kijken naar het gemak waarmee Nederland andere culturen accepteert, ontstaat bij Joustra toch enige weerstand. Naar zijn mening moeten we ervoor waken dat Nederland niet met andere culturen omgaat vanuit medelijden en dat we niet de visie moeten hooghouden dat alle culturen aan elkaar gelijk zijn. Vanuit dat standpunt bezien is het kannibalisme van bosjesmannen ook een smaak. We moeten juist vanuit een bepaald superioriteitsgevoel naar andere culturen kijken, waarin we trots zijn op onze Nederlandse cultuur. Zo kunnen we allochtonen jaloers maken om te mogen participeren in onze samenleving. We kunnen hen juist bij onze samenleving betrekken door hen werk aan te bieden. Wanneer zij op deze wijze deel nemen aan onze maatschappij, hebben ze geen tijd om te radicaliseren. Joustra vergelijkt Nederland met de Verenigde Staten (VS). In de VS zijn procentueel gezien veel minder radicale moslims dan in Nederland. Dit komt doordat iedereen daar zijn eigen broek moet ophouden en de Westerse waarden en normen moet overnemen. Dit in tegenstelling tot Nederland, waar riant gestrooid wordt met subsidies, puur vanuit medelijden. Het gevolg hiervan is dat ze niet integreren in de Nederlandse samenleving.

Internationale politiek

Na de pauze stond het onderwerp Internationale Politiek op de agenda. Joustra ging uitgebreid in op het feit dat de Raad van Europa een resolutie had aangenomen waarin bedenkingen werden geuit over, onder andere, de Nederlandse abortuswet en de kwestie van de gewetensbezwaarde ambtenaren. ‘Dat er een probleem word gemaakt van gewetensbezwaarde ambtenaren vind ik onbegrijpelijk, er is geen probleem want mensen van hetzelfde geslacht kunnen in iedere gemeente trouwen’,  aldus Joustra.

De onrust in Oekraïne kwam ook aan de orde. Joustra maakte een verrassend statement door te stellen dat Europese landen aanleiding hebben gegeven voor de agressieve opstelling van Rusland. Europese landen hebben, met het NAVO-verdrag met Oost-Europese staten, de ‘neutrale’ buffer tussen Europa en Rusland opgeheven waardoor Rusland zich in het nauw gedreven voelde. Ook inmenging in het binnenlandse democratisch proces, van diverse Europese parlementariërs, vind Joustra verwerpelijk. De Europese Unie moet zich alleen bezig houden met grensoverschrijdende zaken, dus niet bemoeien met interne kwesties.

Veel te snel kwam er een eind aan deze boeiende avond. Er hadden nog meer onderwerpen de revue kunnen passeren, maar helaas ontbrak de tijd. De avond werd afgesloten door Dirk Compagner. Onder het genot van een hapje en een drankje werd nog lang nagepraat.